Chroom, selenium en zink, kleine beetjes maar wel noodzakelijk

Chroom, selenium en zink zijn uitermate nuttige mineralen, hoewel we ze maar in kleine hoeveelheden nodig hebben. Welke rol spelen ze? En is er voldoende van in onze voeding aanwezig?

Oligo-elementen zijn mineralen die een rol spelen bij vele chemische en biologische processen in ons organisme. In principe levert onze voeding ze in voldoende hoeveelheden, maar dat is niet altijd het geval. En voorzichtigheid is nog om een andere reden geboden: in te grote hoeveelheden kunnen ze negatieve gevolgen hebben.

Chroom

Chroom speelt vooral een belangrijke rol in de stofwisseling van koolhydraten en vetten.

Zijn rol Wat de koolhydraten betreft, verbetert chroom de werking van de insuline die in ons lichaam aanwezig is. Dit is vooral belangrijk voor personen die lijden aan diabetes van het type 2 of voor personen met een te hoog bloedsuikergehalte. In tegenstelling met diabetes van het type 1, waarbij de pancreas geen insuline meer aanmaakt, is er bij het type 2 nog wel aanmaak van insuline maar in minder grote hoeveelheden. Bovendien wordt de insuline minder goed door het organisme gebruikt. Verscheidene studies tonen aan dat chroom zou helpen om de bloedsuikerspiegel te controleren door het aanwezige insuline optimaal te benutten.

Chroom zou trouwens ook het algemene cholesterolpeil verlagen en de hoeveelheid goede cholesterol (HLD) verhogen. Ten slotte zou het een hulp kunnen zijn voor wie gewicht wil verliezen (omdat het het hongergevoel vermindert) maar dit is enkel nog maar een hypothese.

Te vinden in... vlees, schelp- en schaaldieren, vis, eieren, volkorenproducten, sommige groenten en fruit (paddenstoelen, broccoli, peren). De door Europa aanbevolen dosis is 40µg per dag voor een volwassene. Dit verhoogt lichtjes met de leeftijd tot 50 à 60 µg per dag. Bij gezonde Europeanen met een gevarieerde voeding treedt zelden een tekort op.

Top 3 De voedingsstoffen die het rijkst zijn aan chroom: mosselen (128µg/100g), paranoten (ook Braziliaanse noten genoemd, 100µg/100g) en oesters (57 µg/100g).

Selenium

De naam van dit mineraal komt van het Griekse selene, wat maan betekent. De aanwezigheid in ons milieu werd ontdekt in de negentiende eeuw, maar we moesten wachten tot 1957 vooraleer ontdekt werd welke rol het in ons organisme speelt.

Zijn rol Vooral de anti-oxiderende eigenschappen zijn interessant, meer bepaald in samenspel met vitamine E waarvan het de heilzame werking versterkt. Dit mineraal gaat de strijd aan met de veroudering en beschermt zowel de hartspier als het immuunsysteem, waardoor oorontsteking, sinusitis, verkoudheid en bronchitis worden voorkomen... Selenium zou ook een positieve rol kunnen spelen in de preventie van prostaatkanker, maar een aantal studies spreken elkaar op dit vlak tegen.

Te vinden in...... (orgaan)vlees, vis, volkorenproducten en koolsoorten zoals spruitjes en broccoli. De inname wordt verbeterd in combinatie met vitamines van de B-groep. In bepaalde regio’s bevat de aarde zeer weinig selenium, wat te merken is aan de voedingsstoffen die er worden geteeld. In streken in Finland, Nieuw-Zeeland en China bijvoorbeeld, waar de grond zeer arm is aan selenium, heeft de populatie te kampen met ernstige ziekten, maar een preventieve inname van dit mineraal werkt zeer efficiënt.

In Wallonië hebben studies van het vee een verband aangetoond tussen het tekort aan selenium en een groter aantal ziekten bij de dieren. Ook daar kan een seleniumsupplement de situatie verbeteren.

In België stelt men een inname van 70 µg voor als ideaal, maar meestal is dit slechts de helft, zonder reële consequenties voor het organisme. Een tekort aan zink treedt zelden op. Het vertaalt zich in pijn en spierslapte, die weer verdwijnen van zodra er supplementen worden ingenomen.

Top 3: Paranoten (Braziliaanse noten) staan opnieuw hoog in de tabel (1917µg/100g) en ze bevatten bovendien vitamine E! Daarna komen niertjes (100 à 311µg/100g) en kabeljauw (147µg/100g). Selenium van dierlijke oorsprong wordt beter opgenomen dan van plantaardige oorsprong.

Zink

Aan zink worden heel wat positieve eigenschappen toegedicht maar is dit mineraal zijn reputatie wel waard?

Zijn rol Zink draagt bij tot de opbouw van nieuw weefsel, vandaar dat het een essentiële rol speelt in de groei van kinderen. Het is betrokken bij de vertering en de stofwisseling van vetten, eiwitten en koolhydraten en stimuleert ons immuunsysteem doordat het de ontwikkeling van T-lymfocyten bevordert en die verdedigen ons tegen virussen en bacteriën. Zink helpt ook bij de genezing van wonden en is in het algemeen goed voor de huid.

Te vinden in... zeevruchten, vlees, melkproducten, vis, eieren, peulvruchten, brood. Eigenlijk een beetje overal dus, maar in beperkte hoeveelheden. Een tekort aan zink is dus zeldzaam in onze contreien, want het hangt nauw samen met de voedsel-inname. Een tekort manifesteert zich vooral in landen waar er een voedseltekort heerst. De aanbevolen hoeveelheid bedraagt 10 tot 30 mg per dag en dat stijgt met de jaren.

Tekorten kunnen eventueel wel optreden bij personen die lijden aan alcholisme, chronische koorts, cirrose, verstoring van de spijsvertering, nierinsufficiëntie, enz.

Top 3: Oesters bevatten een zeer hoog zinkgehalte (20 mg/100g), daarna komen de melkproducten (3 tot 10 mg/100g) en vlees (5 à 6 mg/100g).

Goed om te weten

Zink aangebracht door vlees of oesters wordt tweemaal beter geabsorbeerd dan de zink die we uit producten van plantaardige oorsprong halen. Dit is een belangijke vaststelling voor vegetariërs!