© Getty Images/iStockphoto

Opsporing van darmkanker: te veel mensen leggen gratis stoelgangtest naast zich neer

Leen Baekelandt
Leen Baekelandt Journaliste Plusmagazine.be

Bij de start van de internationale darmkankermaand maken vzw Stop Darmkanker en de Fédération Liégoise de Cancérologie Digestive de balans op van de strijd tegen darmkanker in ons land. Het besluit: het moet beter!

In 2016 kregen ruim 550.000 Vlamingen de stoelgangtest opgestuurd, een eenvoudige test om darmkanker en poliepen vroegtijdig op te sporen. 54,5% van hen nam deel en stuurde een staal terug. Bij 6,6% was het resultaat afwijkend en was verder onderzoek aangewezen. Van dit aantal onderging meer dan 4/5de een coloscopie die uitsluitsel biedt over de oorzaak van de afwijking, waardoor er in Vlaanderen jaarlijks zo’n 2000 darmkankers in een vroeg stadium worden opgespoord.

“Dit zijn goede resultaten maar er is zeker nog mogelijkheid tot verbetering”, verklaart dokter Luc Colemont, directeur van vzw Stop Darmkanker. “Zo laat 1 op 7 van de patiënten met een afwijkend resultaat zich niet verder onderzoeken, terwijl het juist aangeeft dat er mogelijk een probleem is. De participatiegraad gaat de laatste jaren in stijgende lijn, van 50,3% in 2014 tot 54,5% in 2016. Maar dit cijfer kan en moet nog hoger. We zien bovendien sterke regionale verschillen met hoge participatiegraden – rond de 70% – in Noord-Limburg en de Kempen en mindere resultaten – minder dan 25% – in de Vlaamse rand rond Brussel.”

Momenteel krijgen alle mannen en vrouwen van 55 tot en met 74 jaar in het kader van het bevolkingsonderzoek om de twee jaar een uitnodiging om zich te laten testen op darmkanker. Ze ontvangen een omslag met daarin de iFOB-test, ook wel mascara-test genoemd. Met het borsteltje wordt eenvoudig een beetje stoelgang genomen, in het buisje geplaatst en het geheel wordt met een voorgefrankeerde omslag opgestuurd om occult bloed in de stoelgang op te sporen. Indien er bloed in de stoelgang aanwezig is, zal de huisarts doorverwijzen voor een coloscopie (een kijkonderzoek in de dikke darm).

Indien men de afgelopen 10 jaren een darmonderzoek heeft laten uitvoeren, wordt men voorlopig niet uitgenodigd. Indien men de afgelopen 2 jaren via de huisarts en een erkend labo zijn stoelgang heeft laten onderzoeken, wordt men ook nog niet uitgenodigd. Dan gebeurt pas na 10 jaren (coloscopie) en na 2 jaren (stoelgangonderzoek).

Wallonië en Brussel hinken achterop

Wallonië en Brussel doen het merkbaar minder goed dan Vlaanderen en dat bewijzen ook de cijfers: de gemiddelde participatiegraad aan de officiële stoelgangtest lag in 2017 op 14,6%. 15,1% van het doelpubliek liet zijn stoelgang testen door een privélaboratorium of onderging een coloscopie, wat betekent dat in totaal nog geen derde van de risicopopulatie een screening onderging. Van de deelnemers testte 7,44% positief en slechts 60% van de personen met een positief resultaat liet zich verder onderzoeken door middel van een coloscopie. Daarvan was 56,6% negatief, 37,2% vertoonde adenomen (poliepen) in verschillende stadia en bij 6,2% werd darmkanker vastgesteld. De regionale verschillen zijn minder groot in Wallonië en Brussel dan in Vlaanderen, met koploper Waals-Brabant met een responsgraad van 18,6% en rode lantaarn Luik met een responsgraad van 12,3%.

“Vergeleken met Vlaanderen, staan Wallonië en Brussel er een pak slechter voor en is het hoog tijd voor een inhaalbeweging”, verduidelijkt dokter Houbiers, stichtend lid van de Fédération Liégoise de Cancérologie Digestive. “Het lijkt erop dat die vorig jaar is ingezet, aangezien de participatiegraad eind 2017 een piek bereikte van 24%. Maar zelfs dan is de weg nog zeer lang, ook omdat 40% van de positieve testers geen coloscopie laat uitvoeren. Daarom is sensibilisering van cruciaal belang, want enkel zo kunnen we meer kankergevallen vroegtijdig opsporen en succesvol behandelen. Het No-X-Cuse Project speelt hierin een niet te onderschatten rol.”

Een Facebookwedstrijd om te sensibiliseren voor darmkanker

Het No-X-Cuse Project is een wedstrijd op Facebook, met de steun van het farmaceutisch bedrijf Sanofi, waaraan 17 scholen van over heel België deelnamen, die als doel heeft om de Belgische bevolking, en meer bepaald 50-plussers, te sensibiliseren voor darmkanker aan de hand van een videoclip van maximaal 30 seconden. De video’s richtten zich daarom voornamelijk tot de ouders, grootouders, tantes en nonkels, ... van de deelnemende leerlingen. De winnaar wordt deels bepaald door een jury, deels door de zichtbaarheid die de clip weet te verwerven op Facebook aan de hand van ‘likes’ en ‘shares’. Dit jaar won het Sint-Janscollege uit Meldert in Vlaanderen en het Institut Saint-Joseph uit Libramont in Wallonië.

“Deze actie is niet alleen noodzakelijk om het aantal dodelijke slachtoffers door darmkanker te verminderen, het was voor onze leerlingen ook een enorm leerrijke ervaring”, aldus Carine Vallons, verantwoordelijke leerkracht voor het project bij het Sint-Janscollege. “Ze konden niet alleen van nul hun eigen video creëren, maar waren ook verantwoordelijk voor de verspreiding en de promotie ervan op Facebook om zo veel mogelijk personen te bereiken. Deze taken hebben ze met veel toewijding en geestdrift op zich genomen en ik ben dan ook zeer trots op deze overwinning. Maar de echte winnaars zijn natuurlijk de personen die dankzij een vroegtijdige diagnose kunnen genezen van darmkanker.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content