Weet jij wat je ziekenhuisopname je gaat kosten?

Woensdag 18 april is de Dag van de Patiëntenrechten. Recht op informatie is daar één van. En dat is ook financiële informatie! Ben jij voldoende geïnformeerd over wat jouw opname gaat kosten?

Ziekenfondsen zijn er niet enkel om je ziekte-uitkeringen in orde te brengen. Ze bieden jou ook een helpende hand in tal van situaties. Bijvoorbeeld: om jouw recht op degelijke financiële informatie uit te oefenen. Of om jou te versterken bij het uitoefenen van je recht op een correcte ziekenhuisfactuur. In het kader van de dag van de Patiëntenrechten, maken zowel het Socialistisch Ziekenfonds als de Christelijke Mutualiteiten interessant onderzoek bekend. Een belangrijk patiëntenrecht is het recht op informatie. Dat is niet enkel medische informatie, maar ook financiële. Als patiënt heb je het recht om te weten hoeveel een ingreep of opname jou (bij benadering) zal kosten.

Financiële info op de ziekenhuis-websites

De Christelijke Mutualiteiten (CM) onderwierpen de websites van een honderdtal Belgische ziekenhuizen aan een grondige inspectie op het vlak van (vooral financiële) informatie. Ze deden deze studie 5 jaar geleden ook en de algemene bevinding is dat de websites van de ziekenhuizen er op de meeste punten op vooruitgaan.

Van de website...

Bijna alle websites (97%) informeren over de ziekenhuisfactuur. Ruim 4 websites op de 5 geven informatie over honorariasupplementen en kamersupplementen. 90% van de websites sommen de patiëntenrechten op, 8 op de 10 publiceren de opnameverklaring. Sommige ziekenhuiswebsites gaan nog een stapje verder en bieden een kostenraming op hun website. Toch is daar nog werk aan de winkel, want van de 99 onderzochte websites zijn er maar 35 die effectief zo’n kostenraming aanbieden. De ziekenhuiswebsites die het wel doen, maken een opdeling volgens het type van de kamer (eenpersoons/twee of meerpersoonskamer) en volgens VT (verhoogde tegemoetkoming) of niet. Sommige sites geven een totaalprijs, anderen geven een geraamd bedrag tussen een minimum en maximum).

Vooral de Vlaamse ziekenhuizen hebben heel wat inspanningen gedaan. Van de ziekenhuizen die geen kostenraming aanbieden laat slechts een minderheid weten waar je hiervoor dan wel terecht kan.

Uit het onderzoek bleek ook dat de ziekenhuiswebsites erop achteruit gegaan zijn als het gaat om de informatie over de rechtsverhouding tussen het ziekenhuis en de beroepsbeoefenaar (arts,...). Is die laatste statutair of bediende, dan is het ziekenhuis aansprakelijk als hij/ij een fout maakt. Dat is niet zo als de beroepsbeoefenaar zelfstandige is. Dit is heel belangrijk voor de patiënten die een klacht willen indienen.

Verder wordt de prijs van rooming-in (vroeger mochten enkel ouders inslapen, nu mag je bijvoorbeeld ook inslapen als je een dementerende persoon begeleidt) minder vermeld dan bij het vorige onderzoek?

Als we het hebben over andere dan financiële informatie kunnen de websites zeker nog beter informeren over de vertrouwenspersoon (die jou als patiënt kan bijstaan) en de vertegenwoordiger (die in bepaalde gevallen kan beslissen in jouw plaats).

... naar de patiënt

CM onderzocht verder (via Samana, het vroegere Ziekenzorg) of al deze informatie ook zijn weg vindt naar de patiënt, want dat is toch de bedoeling... Daar is de vaststelling dat de informatie momenteel nog te versnipperd is. Uit focusgesprekken blijkt dat wanneer een patiënt voor een ziekenhuisopname staat, de kostprijs meestal niet zijn eerste zorg is. Daarom is het des te belangrijker om via verschillende kanalen ervoor te zorgen dat de patiënt weet dat hij recht heeft op die financiële informatie en een kostenraming. “Wij beseffen dat het om een gedeelde verantwoordelijkheid gaat”, zegt nationaal secretaris CM, Martine Van de Walle, daarover. De arts kan zelf uitleg geven of aangeven waar de patiënt financiële informatie kan krijgen. Patiënten die zich vooraf inschrijven voor een ingreep krijgen op dat moment informatie van iemand in het ziekenhuis, die ze nog eens rustig thuis kunnen bekijken. En als ze vragen hebben staat hun ziekenfonds klaar om te helpen.

Fouten in de ziekenhuisfactuur

Het Socialistisch Ziekenfonds (SocMut) nam de ziekenhuisfactuur onder de loupe en analyseerde meer dan 2100 betwiste dossiers. Het ziekenfonds liet weten dat haar leden in 2017 meer dan 275.000 euro op hun patiëntenfactuur bespaarden. De meest voorkomende fouten zijn: foute aanrekening van ereloonsupplementen, te hoge facturen labo’s klinische biologie, aanrekenen van administratiekosten. Hun algemeen advies is “Kom bij twijfel met je factuur naar het ziekenfonds, wij kijken de factuur voor je na.”

SocMut geeft enkele voorbeelden van factuurfouten en formuleert telkens een advies:

Foute aanrekening van ereloonsupplementen

• Context: Bij opname op de dienst Intensieve Zorgen worden ereloonsupplementen aangerekend. De wet stelt nochtans duidelijk dat ereloonsupplementen niet zijn toegelaten op de afdeling intensieve zorg. Het ziekenhuis factureert toch 5934,22 euro supplementen aan de patiënt.
• Advies ziekenfonds: Dit bedrag is onterecht aan de patiënt aangerekend. Het ziekenhuis mag geen ereloonsupplementen aanrekenen bij verblijf op een intensieve afdeling. Na tussenkomst van het ziekenfonds, verbetert het ziekenhuis zijn factuur. De patiënt krijgt een creditnota voor 5934,22 euro.
• Wettelijke basis: ereloonsupplementen zijn verboden in tweepersoonskamers. Ereloonsupplementen zijn toegelaten in eenpersoonskamers, zowel door geconventioneerde als niet-geconventioneerde artsen, behalve:

o indien de gezondheidstoestand van de patiënt een eenpersoonskamer vereist;

o bij opname in een eenpersoonskamer omdat er geen ander kamertype beschikbaar is;

o bij opname op de spoedafdeling of de afdeling intensieve zorg;

o bij opname van een kind met een begeleidende ouder en indien de ouder geen document ondertekende waarin uitdrukkelijk een eenpersoonskamer wordt gevraagd.

Te hoge facturen labo’s klinische biologie

• Context: veel labo’s klinische biologie stellen ze dat de onderzoeken uitgevoerd worden door niet-geconventioneerde verstrekkers zodat supplementen aangerekend kunnen worden. De patiënt heeft evenwel geen zicht op wie de onderzoeken uitvoert. Sommige labo’s zijn ook zeer creatief met de facturatie. Zo was er een labo die het forfaitair honorarium attesteerde door de niet-geconventioneerde zaakvoerder terwijl de labo-prestaties op zich waren geattesteerd door de geconventioneerde medewerkers. In een ander labo werden dan weer één of twee prestaties uitgevoerd door een niet-geconventioneerde verstrekker terwijl de andere prestaties werden uitgevoerd door een geconventioneerde verstrekker. Het gaat vaak om bedragen tussen 6 en 8,5 euro.
• Advies ziekenfonds: we raden onze leden aan om expliciet te vragen aan de voorschrijvende huisarts of specialist om de testen te laten uitvoeren door geconventioneerde verstrekkers in het laboratorium. Krijgen ze dan toch supplementen aangerekend, dan geven we het advies om dat supplement in mindering te brengen bij de vereffening.
• Wettelijke basis: artikel 3 van het KB van 24.10.2017 bepaalt dat: “De supplementen bedoeld in artikel 1 mogen enkel worden toegepast indien de laboratoria aantonen dat zij de betrokken patiënten hier voorafgaandelijk aan de afname over hebben ingelicht, ofwel rechtstreeks ofwel onrechtstreeks via de voorschrijver.”

Meer info over de patiëntenrechten:

– Via jouw ziekenfonds

– Vlaams patiëntenplatform

– Lees ook: Je patiëntenrecht op informatie op een rijtje