TestAankoop waarschuwt voor burn-outcoaches: ‘Veel kaf tussen het koren’

Pas op voor “coaches” die hulp bieden bij burn-outklachten. Dat zegt TestAankoop na een onderzoek bij 79 coaches. Velen zijn niet opgeleid om psychisch leed aan te pakken en verdoezelen hun basisopleiding. Het verbaast dan ook niet dat er heel wat misloopt in de praktijk.

Wat is de opleiding eigenlijk van die groeiende groep coaches die hulp aanbiedt bij burn-out? Zijn ze transparant over hun opleiding? Verwijzen ze door naar een arts of klinisch psycholoog als iemand zich bij hen aanmeldt met alarmerende symptomen? Hoe gaan ze te werk? En hoeveel laten ze zich betalen voor hun diensten? In dit onderzoek focuste TestAankoop op coaches zonder diploma klinische psychologie of geneeskunde die wettelijk gezien geen diagnoses mogen stellen. Gedurende de uiteindelijke streekproef, kregen 79 coaches verdeeld over België één keer bezoek van een “undercovercoachee”. Deze zocht hulp voor een burn-out, maar simuleerde klachten die in de richting wezen van een depressie, een trauma en een alcoholprobleem. Op zoek naar meer informatie over de opleiding van de coaches, werd ook de website en het LinkedIn-profiel van elke coach gescreend.

Niet transparant genoeg over opleiding

Tal van coaches hebben een basisopleiding die niets met de gezondheidszorg te maken heeft: marketing, communicatie, fiscaliteit, elektromechanica ... Zorgwekkend? Ja. De Hoge Gezondheidsraad benadrukte onlangs nog het belang van een relevante basisopleiding bij de aanpak van burn-out. Vele coaches volgden een cursus “coaching” of “burn-outcoaching” die duren slechts een aantal dagen, maar dat is niet genoeg waarschuwt TestAankoop.

Tal van bezochte coaches verdoezelden hun opleiding. Slechts een op de tien vertelde spontaan over zijn opleiding tot bv. jurist of chemicus. Na doorvragen, bleef het bij vier op de tien coaches nog steeds gissen naar hun basisopleiding.

Geen doorverwijzing

Een coach zonder diploma geneeskunde of klinische psychologie mag geen diagnose stellen maar moet hiervoor doorverwijzen naar een arts of een klinisch psycholoog.

Slechts vier op de tien bezochte coaches namen deze regel ter harte en verwezen door zoals het hoort. Ook onder de zogenaamde “erkende” burn-outcoaches (erkend door de vereniging voor stress- en burn-outcoaches, vooral actief in Vlaanderen en Brussel) werd er veel te weinig doorverwezen.

Wat dit cijfer extra verontrustend maakt is dat de coaches iemand over de vloer kregen met alarmsymptomen die smeekten om een doorverwijzing (potentiële depressie, trauma, alcoholproblematiek). Deze werden niet herkend of gewoonweg genegeerd. Een grote nalatigheid wetende dat psychische stoornissen kunnen verergeren wanneer ze over het hoofd worden gezien of fout worden behandeld, waarschuwt Test Aankoop.

Bedenkelijke methodes

Een op de vier coaches raadde een kruidenmiddel, zoals bachbloesemextraxt, of een voedingssupplement aan in de strijd tegen burn-out. De onderzoekers botsten ook op coaches die stress en burn-out bestrijden met edelstenen, paarden, kinesiologie ... Allemaal zaken waar geen greintje bewijs voor bestaat dat het werkt.

Misbruik van loopbaancheques

De gemiddelde coach vroeg ? 64 voor zijn diensten. Maar er waren uitschieters tot meer dan ? 200 per sessie. Maar liefst 24 coaches stelden voor om de begeleiding met door de overheid gesubsidieerde loopbaancheques te betalen (voor Vlamingen en Brusselaars). Dat is fraude, want deze cheques zijn niet bedoeld voor de behandeling van psychisch leed. Burn-out is een tegenindicatie voor loopbaanbegeleiding.

Hoog tijd voor meer kwaliteit

Wie een psychische stoornis wil behandelen, moet aan strenge opleidingsvereisten voldoen. Voor burn-outs geldt dit echter niet want het betreft hier geen psychische stoornis, redeneert de vereniging voor stress- en burn-outcoaches. Klopt dat? Hoog tijd dat minister de Block hierover klare taal spreekt, want de wet is op dit vlak voor interpretatie vatbaar, klaagt TestAankoop. Strenge opleidingsvereisten zijn sowieso een must om kwalitatieve zorg te kunnen bieden, benadrukt de consumentenorganisatie die haar bevindingen en bezorgdheden aan de betrokken Ministers overmaakte met de vraag voor dringende maatregelen.