Verplichte sterilisatie goede zaak, maar adoptie van katten moet gratis blijven

Alle katten geboren na september 2014 moeten verplicht gesteriliseerd worden. Dat staat in het nieuwe kattenplan van minister van Dierenwelzijn Ben Weyts. Bob Proesmans, voorzitter van de Vlaamse dierenartsenvereniging waarschuwt ervoor dat de toekomst van de huiskat op die manier in gevaar komt. Die waarschuwing moeten we serieus nemen, stelt moraalwetenschapper Rutger Lazou, die aan de Universiteit Gent afstudeerde met een masterproef over het reguleren van kattenpopulaties.

De verplichte sterilisatie is de enige manier om te vermijden dat er jaarlijks duizenden katten geboren worden die geen thuis vinden. Ze worden gedumpt in omgevingen waar ze moeilijk kunnen overleven of komen terecht in overvolle asielen. De nieuwe sterilisatiewet is daarom broodnodig, ondanks de hevige kritieken. Een eerste kritiek van de dierenartsen is dat er door de nieuwe wet net meer katten zullen gedumpt worden, om de kosten van de verplichte sterilisatie te ontlopen. Als ze echter niet gesteriliseerd worden, zullen er op lange termijn nog veel meer ongewenste katten geboren en gedumpt worden. Ook de kritiek dat sterilisatie slecht is voor het welzijn van de gesteriliseerde kat is onterecht. Een gesteriliseerde kat is gezonder, leeft langer, is socialer en heeft minder conflicten met soortgenoten.

Toch moet over de toekomst van de huiskat, die volgens Proesmans in gevaar is, worden nagedacht. Door de verplichte sterilisatie zullen minder huiskatten geboren worden en zullen commerciële kwekers aangetrokken worden tot handel in katten. Op die manier zal de kat als een product worden gezien, wiens waarde afhangt van wat ze oplevert. Voor de commerciële kweker komt winst op de eerste plaats en is het welzijn van de kat van ondergeschikt belang. Bovendien dreigt onze onvoorwaardelijke liefde voor de kat aan aandacht te verliezen, als haar waarde in geld wordt uitgedrukt.

Dat betekent echter niet dat de nieuwe sterilisatiewet ongedaan moet worden gemaakt. De oplossing ligt namelijk bij de hobbykweker, die niet om commerciële redenen, maar als hobby en uit liefdadigheid het voortbestaan van de huiskat verzekert. Ook hier moet worden vermeden dat dit liefdadigheidswerk verwatert tot een winstgevende praktijk. De kosten die het grootbrengen van een nest kittens met zich meebrengt (de voeding en verzorging) mogen worden vergoed, bijvoorbeeld door financiële ondersteuning of subsidies. Ook de sterilisatiekosten moeten worden terugbetaald door de nieuwe baasjes. Op het dier zelf hoort echter geen prijskaartje te kleven.

De verplichte sterilisatie is dus wel een goede zaak, maar we moeten te allen tijde vermijden dat de toekomst van de huiskat in handen komt te liggen van de commerciële kweker. De verplichte sterilisatie moet daarom samengaan met een verbod, of op zijn minst een ontmoediging van het verhandelen van katten voor geld. Het adopteren van een kat moet gratis blijven.