De natuur als bondgenoot

Chemische producten weren, de voorkeur geven aan inheemse planten, beestjes aantrekken die nuttig zijn, zo weinig mogelijk sproeien... Voor je het weet heb je de smaak te pakken. Want het is zoveel beter voor het milieu en voor je portemonnee. En nog plezierig ook!

Waarom zou je pesticiden en insecticiden gebruiken als er ook natuurlijke middeltjes zijn? Waarom chemische meststof kopen als de natuur je alle ingrediënten aanrijkt om je planten op een natuurlijke manier te bemesten, of het nu om je siertuin of moestuin gaat? Geen excuus meer voor kunstmest, zoals de campagne 2020pesticidevrij aangeeft.

Toegegeven, dit vergt een mentale ommezwaai voor traditionele tuiniers. Maar we willen de sceptici geruststellen: je kan overstappen op je eigen ritme en bescheiden van start gaan. Deze manier van tuinieren vergt niet bepaald meer tijd (integendeel, je moet minder sproeien en minder wieden) en is budgetvriendelijk (je bespaart op meststoffen en chemische producten). Bovendien boek je snel resultaat, want je planten ogen mooier en sterker, je groenten zijn gezonder, groeien als kool en hebben meer smaak!

Natuurvriendelijk tuinieren

De grote mentale klik bestaat erin de natuur niet langer als een vijand te beschouwen die met schimmelwerende middelen, insecticiden en andere onkruidverdelgers moet worden bestreden, maar als een bondgenoot. Je kiest dan voor de heilzame cirkel van de biodiversiteit waarin alles met elkaar interageert in een evenwichtig en sterk ecosysteem, dat zich op natuurlijke wijze autoreguleert.

1. Creëer een gunstige omgeving voor nuttige beestjes

Egels, vogels, bestuivende insecten... het zijn fundamentele radertjes in de plantencyclus. Ze bestuiven je planten en bestrijden schadelijke dieren zoals naaktslakken en insecten die gewassen vernielen. Biedt hen onderdak (insectenhotel, nestkastje, gevarieerde haag, takkenhoop, netelhoekje, waterplas...) en beschutting (voederplaats voor vogels in de winter, bessenstruiken en honingbloemen, een bloemenweide...).

2. Geef de voorkeur aan inheemse planten

Inheemse soorten zijn beter bestand tegen ons klimaat en meer geschikt om de lokale fauna te beschermen en te voeden. Vlinders van bij ons leggen bijvoorbeeld geen eitjes op hortensia’s. Plant inheemse planten, daar waar de grond en de lichtinval het best aan de soort is aangepast.

3. Kies voor natuurlijke bemesting

Op termijn putten kunstmeststoffen de bodem meer uit dan dat ze hem verbeteren, en zijn ze vervuilend. Zorg daarom voor vruchtbare grond door compost, strolagen of mestgier aan te brengen, die de activiteit van aardwormen en micro-organismen bevorderen. Smeerwortel, marjolein, salie, absint, brandnetel, lavendel, paardenbloem, varen, natriumbicarbonaat en zetmeelhoudend kookvocht zijn dan weer uitstekende schimmelbestrijders, insecticiden, onkruidverdelgers en remedies tegen ziekten.

4. Laat de grond niet braak liggen

In plaats van alles onkruidvrij te willen houden, kan je tussen je planten beter droge bodembedekkers aanbrengen, zoals gemaaid gras, vermalen hout, stro, schors... Dit heeft voordelen, voor je grond maar ook voor jezelf: zo’n laag houdt de grond vochtig, verrijkt hem en werpt een dam op tegen onkruid.

5. Gebruik de juiste technieken en gereedschap

De bodem omspitten wordt almaar minder als een goed idee gezien: je gooit het leven van micro-organismen overhoop omdat je de humus aan de oppervlakte onderspit. Gebruik daarom liever een woelriek dan een schop. Met dit gereedschap met lange pinnen en dubbele steel kan je de bodem verluchten zonder de structuur te vernietigen. En je kan er makkelijk mee aan de slag, zonder je rug te bezeren. Ook schoffelen is top als natuurlijke manier van tuinieren. Want schoffelen, zo zegt de volksmond, is evenveel waard als twee keer sproeien.

6. Informeer je gaandeweg

We kunnen hier de samenstelling van compost of bladaarde (van goudwaarde voor je tuin) uit de doeken doen, of uitleggen wat een wonder-middeltje brandnetelmest wel is. We kunnen je wegwijs maken in welke planten goed samengaan omdat ze mekaar beschermen en voeden, een lijstje geven van moestuinvriendelijke bloemen, uitleggen wat groenbemesting en de broodnodige wisselbouw is. Maar nog beter is dat je je gaandeweg zelf informeert over wat je echt nodig hebt. Want wees gerust, eens je de smaak van natuurlijkvriendelijk tuinieren te pakken hebt, wordt je natuurlijke nieuwsgierigheid alleen maar aangewakkerd.